Izložba metalnih posuda nastalih od XIII do XIX veka iz zbirke Narodnog muzeja Srbije pod nazivom „Između trpeze i sofre“ čije su autorke mr Branka Ivanić, muzejski savetnik, Nataša Cerović, viši kustos i dr Ivana Lemkul kustos Narodnog muzeja Srbije, biće otvorena u Galeriji Narodnog muzeja u Kraljevu u petak 14. februara u 18.00.
Kako je najavljeno, na izložbi će biti predstavljeno metalno posuđe sabirano tokom više od 150 godina, raznovrsno po vrsti i nameni, materijalu i tehnici. Posetioci će biti u prilici da vide srebrne i pozlaćene tanjire i čaše koji su činili sastavni deo svečanih trpeza i ličnih dragocenosti, kao i one od drugih obojenih metala korišćenih svakodnevno za čuvanje, pripremu, kao i serviranje hrane i pića. Delom stonog posuđa smatran je i pribor za pranje ruku, pa je na malom broju sačuvanih predmeta korišćenih u tu svrhu vidljiva pažnja posvećena njihovom ukrašavanju.
Od 81 posude od metala iz zbirki Odeljenja za srednji vek Narodnog muzeja Srbije izloženih ovom prilikom, skoro polovinu čine srebrne, ponekad pozlaćene, dok je ostatak izrađen od neplemenitih metala i legura, poput bakra i olova, mesinga i bronze.
Prisustvo uticaja iz različitih kulturnih sredina uočljivo je kako na posudama nastalim u vreme i na teritoriji srpske srednjovekovne države, tako i na područjima koja je u Otomanskom carstvu naseljavao srpski narod. Susreću se jednostavne vizantijske forme, biljna i životinjska ornamentika karakteristična za zapadnu umetnost gotike, kao i rumi, hataj i saz motivi prisutni na delima osmanske provenijencije. Na pojedinim primerima ovi elementi koegzistiraju, a na manjem broju posuda zastupljena je i religiozna ikonografija.
Svojom raznolikošću, metalne posude pružaju pogled na vrste i oblike posuđa nađenog, korišćenog, često i napravljenog na teritoriji tradicionalnih srpskih zemalja od ranog XIII, pa do osvita XX veka. Izražena je želja da se načinom postavke ovaj dugi period približi posetiocima i pruži uvid u običaje i navike vezane za obedovanje i druge radnje koje ga prate ili mu prethode. Pored istorijskog i etnografskog, izložene posude su i od velikog umetničkog značaja, budući da mnoge od njih prikazuju jedinstvena ikonografska i dekorativna rešenja kakva se ne mogu sresti izvan zbirke Narodnog muzeja Srbije.
