JEDAN KRALJEVČANIN SE RODI, DVA UMRU

3. avgust 2017.

Do kraja proteklog meseca na području grada Kraljeva umrlo je za trećinu više stanovnika nego u istom periodu lane; zbog povećane smrtnosti tesna su groblja i u selima

Zabrinjavajući je trend mortaliteta na području Kraljeva za proteklih sedam meseci. U tom periodu, u gradskoj matičnoj službi evidentirano je 1.210 umrlih lica, a u istom periodu rođeno je tek 658 beba. Znači, jedan stanovnik ovog grada dođe na svetm a dva odlaze. Takva proporcija se ovde ne pamti godinama jer, recimo, u čitavoj prošloj godini umrlo je 1.797, a 1.750 je rođeno. I, ne zna se gde je siutacija teža, da li u gradu ili na selu. Podaci sa gradskog područja govore da je od samog početka 2017. godine krenuo negativnan trenda kada su u pitanju smrtnost i broj sahrana. Naime, decenijama unazad nije se desilo da od početka godine do poslednjeg dana jula bude sahranjeno 412 stanovnika na dva gradska groblja. Primera radi, u poređenju sa  prošlom godinom, za prvih sedam meseci na starom i na novom kraljevačkom groblju obavljena je  321 sahrana. Skoro stotinu manje, a  po povećanom broju sahrana posebno će biti upamćen januar ove godine, pošto je samo u tom mesecu sahranjeno osamdeset četvoro ljudi, što je raniji dvomesečni prosek. Zato će novo kraljevačko groblje biti prošireno za oko 750 grobnih mesta, tj. za oko 1.500 mesta na tri parcele.

Na kraljevačkom području tesna su i seoska groblja, iako ih u pojedinim selima ima i po desetak, a ukupno ih je oko dve stotine. Stoga se razvio pravi biznis u ovoj oblasti i to, uglavnom, nelegalan. Jer, samo je jedno groblje, ono u prigradskom naselju Jarčujak legalno pod upravom privatne firme i tamo se grobno mesto plaća oko 400 evra. Međutim, u pojedinim, naročito bolje naseljenim  selima i drugim prigradskim naseljima, vlasnici privatnih parcela u susedstvu popunjenog groblja prodaju njive i livade na parče, na grobna mesta, čak i i po višoj ceni. Tako se,  recimo, livada koje ne vredi više od tri, četiri hiljade evra u jednom komadu, u procesu takvog parcelisanja i nelegalnog proširenja groblja proda za neuporedivo više novca.

No, važnije je pitanje: zašto sve češće umiru Kraljevčani? Pored uobičajenih sumnji građana da su u pitanju posledice NATO bombardovanja i navodno pojačane radioaktivnost, kao i više poginulih u saobraćajnim udesima, dolazimo i do podatka da je kraljevačko područje staro. Ne samo po nastanku naselja, već i prema statističkim podacima o prosečnoj starosti sadašnjeg stanovništva, koja se kreće oko 42 godine. A, od ukupno 125.000 stanovnika, 23.000 njih je starosti iznad 65 godina i skoro polovina je nastanjeno na selu.

– Tome valja dodati i pitanje adekvatne zdravstvene zaštite građana, ne samo zbog naše zdravstvene kulture, naših loših navika u smislu odlaganja odlaska kod lekara, već u ovoj ekonomskoj sitaciji i teškoća oko overa zdravstvenih knjižica, nedostatka novca za lekove… Tu je i neprimerena briga i nega starih naročito na selu. Onda ne treba smetnuti sa uma i veliki broj izbeglih i doseljenih lica koji su postali naši sugrađani, a predugo su živela u lošim uslovima, recimo u brojnim kolektivnim centrima… Sve to, sigurno, utiče na zdravlje, a i povećan procenat mortaliteta u ovom gradu – kaže za psiholog Svetlana Dražović.

autor: M. Dugalić 

izvor: “Politika”