Vaskrs označava pobedu svetlosti nad tamom, ljubavi nad mržnjom ii dobra nad zlom, jer suština hrišćanskog učenja označava Hristovo vaskrsnuće iz mrtvih, kao pobedu vere i života nad smrću
Najveći hrišćanski praznik u godini, Vaskrs, danas proslavljaju vernici pravoslavne veroispovesti. Običaj je da se na ovaj dan skidaju oltarske dveri da bi se time pokazalo da je Isus Hrist, po crkvenom učenju, vasskrsnućem pobedio smrt i otvorio rajska vrata
Vaskrs je najveći hrišćanski praznik, jer suština hrišćanskog učenja označava Hristovo vaskrsnuće iz mrtvih, kao pobeda vere i života nad smrću.
Po crkvenom učenju, Isus je raspet u petak, subotu je preležao u grobu, u Josifovom vrtu, a u nedelju zorom, posle snažnog zemljotresa, na njegov grob je sleteo anđeo. Stražari koji su čuvali grob, u strahu su popadali kao mrtvi, a Isus je vaskrsao.
Običaj je da se na današnji praznik ljudi pozdravljaju sa: “Hristos voskrese” i “Vaistinu voskrese”.
Cela sedmica praznika zove se Svetla nedelja i tokom nje se u crkvama pevaju radosne crkvene pesme.
Na prvom Vaseljenskom saboru, u Nikeji 325. godine, odlučeno je da se ovaj pokretan praznik svuda praznuje istog dana, posto se ispune tri uslova: posle prolećne ravnodnevice, prve nedelje posle jevrejske Pashe i posle prvog punog meseca.
Vaskrs je uvek u nedelju i može “pasti” u razmaku od 35 dana – od 22. marta do 25. aprila po gregorijanskom kalendaru, odnosno od 4. aprila do 8. maja po julijanskom računanju vremena.
VASKRŠNJI OBIČAJI
Jedan od najlepših i najradosnijih srpskih običaja, koji nije iskorenjen, čak ni u gradovima, jeste farbanje jaja za Vaskrs.
Prvo obojeno jaje, ostavlja se na stranu do idućeg Vaskrsa i zove “čuvarkuća”.
Pre farbanja jaja se mogu “šarati”. Naime, sa rastopljenim voskom i perom za pisanje, ili nečim sličnim, na jaje se nanosi topljeni vosak. Najpre se pero zagreje na plamenu sveće, pa se onako vruće umače u vosak, a potom se voskom po jajetu piše i crta. Pošto vosak ne prima boju, nakon farbanja na jajetu ostaju bele nacrtane figurice i slova. Simbolika farbanja jaja vrši se u spomen na događaj kada je sveta Marija Magdalina Mironosica (to je devojka, koja je sa Presvetom Bogorodicom, neprekidno bila uz Hrista u toku njegovog golgotskog stradanja i kojoj se Hristos prvoj javio po vaskrsenju), putovala u Rim da propoveda Jevanđelje, i posetila cara Tiberija. Tada mu je, u znak pažnje, kao novogodišnji poklon, predala crveno jaje, i pozdravila ga rečima: “Hristos Vaskrse”. Crvena boja simboliše Spasiteljevu, nevino prolivenu krv na Golgoti, ali je crvena boja istovremeno i boja vaskrsenja.
M. M. D.
