Jesu li porodice sa troje i više dece presudne za budućnost i garant demografskog opstanka nacije?
Srbija se već godinama suočava sa negativnim prirodnim priraštajem, jer broj preminulih nadmašuje broj rođenih. Samo za prvih šest meseci ove godine broj stanovnika u Srbiji brojčano je manji za 21.258. Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku (RZS) Od januara do juna ove godine u Srbiji je rođeno 28.606 beba, dok je broj umrlih iznosio 49.864.
Zabrinjavajuća je i tendencija sve češćeg broja razvoda brakova na teritoriji Kraljeva. U donjoj tabeli navedeni su broj sklopljenih brakova i razvoda za period od 2019. do 2023. godine:
Tokom „ pandemijskih godina”, u odnosu na 2019. uočava se smanjenje broja sklopljenih brakova u Kraljevu, što je bio trend i u čitavoj Srbiji. Broj razvoda nastavio je isti trend tokom 2022. i 2023. godine. Od ukupnog broja razvedenih brakova u 2023. godini, 113 brakova razvedeno je po tužbi, dok je u 161 slučaju do razvoda došlo po sporazumu.
Spas u borbi protiv bele kuge je u porodicama sa troje i više dece, jer da nas, kako poručuju iz Pokreta 3+, u budućnosti bar ne bi bilo manje, neophodno je da od ukupnog broja porodica bude 45% onih koje imaju troje dece.
KAKVE POGODNOSTI IMAJU PORODICE SA TROJE I VIŠE DECE?
U cilju pružanja podrške porodicama sa troje i više dece, od 2017. godine u Kraljevu je dostupna kartica „Cena minus za 3+“, koja omogućava roditeljima popuste u prodavnicama obuće, odeće, sprtskim klubovima.
Dragana Čeperković iz Kraljeva majka je troje dece: najstarijeg sina koji ima 14 godina i 11-ogodišnjih blizanaca. Ponosnu karticu koriste već sedam godina.
– Koristim karticu od kada se pojavila, uz nju smo tada dobili i spisak privrednih subjekata kod kojih imamo popust. Tada je bilo najviše sportskih klubova, mada njihove usluge tada nisam koristila, jer su mi deca bila mala. Sećam se da smo popuste imali i u nekoliko knjižara u gradu, kao i za ulaznice na bazen. Iz godine u godinu se menjaju proizvodi i usluge na koje možemo putem ove kartice ostvariti popuste, tako da je neke godine dosta koristim, a neke vrlo retko. Prošle godine smo imali popust na cenu ulaznica za gradski bazen. Mesečna karta za decu i mene koštala nas je samo 4.000 uz ovu karticu, međutim ove godine toga nije bilo.
Kao majci troje dece školskog uzrasta Dragana kaže da joj najviše znače popusti u knižarama, ali da trenutno nijedna knjižara ne nudi popuste korisnicima ove kartice.
– Cene školskog pribora su izuzetno visoke. Jedna sveska A4 formata košta 250 dinara. Da bi se troje dece spremilo za školu, samo za osnovni pribor treba oko 15.000 dinara, bez udžbenika. Roditelji troje dece imaju popust na udžbenike za prvo dete, ali samo ako su sva tri deteta u sistemu obrazovanja, što je problem za one roditelje kojima je jedno dete u vrtiću ili predškolskom, na šta takođe smatram da treba da se obrati pažnja.
Iako program 3+ podržavaju i prodavnice obuće i odeće, Dragana njihove pogodnosti gotovo i da ne koristi.
– Vrlo često je slučaj kada su u pitanju butici da su to popusti od 10 ili 20% ali koji važe samo za proizvode koji nisu na akciji, pa vam se u većini slučajeva više isplati da kupite ono što je na sniženju, nego artikle po punoj ceni uz sniženje koje nudi kartica.
Kada su u pitanju privredni subjekti koji na ovaj način podržavaju porodice sa više dece, ova majka kaže da najbolje iskustvo ima sa sportskim klubovima:
– Moja dece treniraju odbojku u OK „Ribnica”. Za dvoje dece plaćam članarinu, dok treće dete trenira besplatno, tako da umesto 9.000, mesečnu članarinu plaćam 6.000. dinara. Pošto sam majka troje dece, umanjenje cene sam imala čak i kada su samo dvojica sinova trenirali. Jedan sin je ranije trenirao fudbal i sa njihovim odnosom prema roditeljima sa troje dece sam takođe bila veoma zadovoljna.
Pored ovih pogodnosti, porodice sa više dece u Kraljevu dobijaju i jednokratnu novčanu pomoć na godišnjem nivou ili umanjenje pri plaćanju računa. Iako joj svi ovi popusti znače, naša sagovornica kaže da bi podrška porodicama sa troje i više dece ipak trebalo da bude veća.
A. P.
